نظریه پورتفولیو مدرن (MPT) چیست؟

چکیده مقاله :
با استفاده از نظریه پورتفولیو مدرن ، سرمایه گذاران می توانند سبدهایی بسازند که بازده را برای سطح معینی از ریسک به حداکثر می رساند یا ریسک را برای سطح بازده مورد نظر به حداقل می رساند. از زمان معرفی این تئوری توسط هنری مارکوویتز در سال 1952، تئوری مدرن پورتفولیو به یک ابزار کلیدی برای مدیران دارایی و مشاوران رباتیک تبدیل شده است که معمولاً با استراتژی خرید و نگه‌داری اعمال می‌شود. در این مقاله به بررسی کامل آن می پردازیم.

1- نظریه پورتفولیو مدرن چیست؟

تئوری مدرن پورتفولیو (MPT) یک روش عملی برای انتخاب سرمایه گذاری ها به منظور به حداکثر رساندن بازده کلی آنها در سطح قابل قبولی از ریسک است. این چارچوب ریاضی برای ایجاد مجموعه ای از سرمایه گذاری ها استفاده می شود که میزان بازده مورد انتظار را برای سطح معین جمعی از ریسک به حداکثر می رساند.

هری مارکوویتز، اقتصاددان آمریکایی، این نظریه را در مقاله خود “انتخاب پورتفولیو” که در سال 1952 در مجله مالی منتشر شد، مطرح کرد.
او بعداً به خاطر کارش در زمینه نظریه پورتفولیو مدرن جایزه نوبل دریافت کرد.

یکی از اجزای کلیدی نظریه MPT تنوع بخشی است. اکثر سرمایه گذاری ها یا دارای ریسک بالا و بازده بالا هستند یا کم ریسک و بازده پایین. مارکویتز استدلال کرد که سرمایه گذاران می توانند با انتخاب ترکیبی بهینه از این دو بر اساس ارزیابی تحمل فردی خود در برابر ریسک، به بهترین نتایج خود دست یابند.

مفاهیم کلیدی

• نظریه پورتفولیو مدرن (MPT) روشی است که می تواند توسط سرمایه گذاران ریسک گریز برای ایجاد پرتفوی های متنوع استفاده شود که بازده آنها را بدون سطوح غیرقابل قبول ریسک به حداکثر برساند.
• تئوری مدرن پورتفولیو می تواند برای سرمایه گذارانی مفید باشد که سعی می کنند با استفاده از ETF پرتفوی های کارآمد و متنوع بسازند.
• سرمایه گذارانی که بیشتر نگران ریسک نزولی هستند، ممکن است نظریه پورتفولیو پست مدرن (PMPT) را به MPT ترجیح دهند.

جهت آشنایی بیشتر می توانید مقاله زیر را با عنوان تحلیل آماری چیست مطالعه نمایید.

• تحلیل آماری

مفهوم نظریه پورتفولیو مدرن (MPT)

تئوری مدرن پورتفولیو استدلال می کند که هر ویژگی ریسک و بازده سرمایه گذاری معین را نباید به تنهایی مشاهده کرد، بلکه باید بر اساس چگونگی تأثیر آن بر ریسک و بازده کلی پرتفوی ارزیابی شود. به این معنا که یک سرمایه‌گذار می‌تواند مجموعه‌ای از دارایی‌های متعدد بسازد که بدون ریسک بالاتر، بازدهی بیشتری را به همراه داشته باشد.

• آنالیز ریسک

به عنوان یک جایگزین، با شروع یک سطح مطلوب از بازده مورد انتظار، سرمایه‌گذار می‌تواند پرتفویی با کمترین ریسک ممکن ایجاد کند که قادر به تولید آن بازده باشد.

بر اساس معیارهای آماری مانند واریانس و همبستگی، عملکرد یک سرمایه‌گذاری منفرد نسبت به تأثیر آن بر کل پرتفوی اهمیت کمتری دارد.

ریسک قابل قبول

MPT فرض می‌کند که سرمایه‌گذاران ریسک‌گریز هستند، به این معنی که برای یک سطح بازده مشخص، پرتفویی با ریسک کمتر را به سبد پرریسک‌تر ترجیح می‌دهند. به عنوان یک موضوع عملی، ریسک گریزی به این معناست که اکثر افراد باید در چندین طبقه دارایی سرمایه گذاری کنند.

بازده مورد انتظار پرتفوی به عنوان مجموع وزنی بازده دارایی های منفرد محاسبه می شود. اگر یک پرتفوی حاوی چهار دارایی هم وزن با بازده مورد انتظار 4%، 6%، 10% و 14% باشد، بازده مورد انتظار پرتفوی عبارت است از:

(4% * 25%) + (6% * 25%) + (10% * 25%) + (14% * 25%) = 8.5%

ریسک پرتفوی تابعی از واریانس هر دارایی و همبستگی هر جفت دارایی است. برای محاسبه ریسک یک پرتفوی چهار دارایی، یک سرمایه‌گذار به هر یک از واریانس‌های چهار دارایی و شش مقدار همبستگی نیاز دارد، زیرا شش ترکیب دو دارایی با چهار دارایی وجود دارد. به دلیل همبستگی دارایی ها، ریسک کل پرتفوی یا انحراف استاندارد کمتر از آن چیزی است که با یک جمع وزنی محاسبه می شود.

• بهینه کردن پورتفولیو با توزیع نرمال

مزایای تئوری مدرن پورتفولیو

MPT ابزار مفیدی برای سرمایه گذارانی است که سعی در ایجاد پرتفوی متنوع دارند. در واقع، رشد صندوق‌های قابل معامله در بورس (ETF) با دسترسی آسان‌تر سرمایه‌گذاران به طیف وسیع‌تری از طبقات دارایی، MPT را مرتبط‌تر کرد.

به عنوان مثال، سرمایه گذاران سهام می توانند با قرار دادن بخشی از پرتفوی خود در ETF اوراق قرضه دولتی، ریسک را کاهش دهند. واریانس پرتفوی به میزان قابل توجهی کمتر خواهد بود زیرا اوراق قرضه دولتی با سهام همبستگی منفی دارند. افزودن یک سرمایه گذاری کوچک در اوراق بهادار به پرتفوی سهام، به دلیل این اثر کاهش زیان، تأثیر زیادی بر بازده مورد انتظار نخواهد داشت.

همبستگی منفی

به طور مشابه، MPT می تواند برای کاهش نوسانات یک سبد خزانه داری ایالات متحده با قرار دادن 10٪ در یک صندوق شاخص ارزش سرمایه کوچک یا ETF استفاده شود. اگرچه سهام با ارزش سرمایه کوچک به تنهایی به مراتب ریسک بیشتری نسبت به اوراق بهادار دارند، اما اغلب در دوره‌های تورم بالا که اوراق قرضه ضعیف هستند، عملکرد خوبی دارند. در نتیجه، نوسانات کلی پرتفوی کمتر از آن چیزی است که تماماً از اوراق قرضه دولتی تشکیل می شد. علاوه بر این، بازده مورد انتظار بالاتر است.

تئوری مدرن پرتفوی به سرمایه گذاران اجازه می دهد تا سبدهای کارآمدتری بسازند. هر ترکیب ممکنی از دارایی ها را می توان بر روی یک نمودار ترسیم کرد که ریسک پرتفوی در محور X و بازده مورد انتظار در محور Y وجود دارد. این طرح مطلوب ترین ترکیب ها را برای یک نمونه کار نشان می دهد.

به عنوان مثال، فرض کنید پورتفولیو A بازده مورد انتظار 8.5% و انحراف استاندارد 8% دارد. فرض کنید پرتفوی B دارای بازده مورد انتظار 8.5% و انحراف استاندارد 9.5% است. پرتفوی A کارآمدتر تلقی می شود زیرا بازده مورد انتظار یکسان اما ریسک کمتری دارد.

می توان یک منحنی شیب دار رو به بالا ترسیم کرد تا همه کارآمدترین پورتفولیوها را به هم متصل کند. این منحنی مرز کارآمد نامیده می شود.

سرمایه گذاری در پورتفولیوی زیر منحنی مطلوب نیست زیرا بازده را برای سطح معینی از ریسک به حداکثر نمی رساند.

محدودیت های MPT

شاید جدی ترین انتقاد به MPT این باشد که پرتفوی ها را بر اساس واریانس ارزیابی می کند تا ریسک نزولی.

یعنی دو پورتفولیو که سطح واریانس و بازدهی یکسانی دارند در نظریه پورتفولیو مدرن به یک اندازه مطلوب در نظر گرفته می شوند. ممکن است یک پرتفوی به دلیل زیان های کوچک مکرر آن واریانس را داشته باشد. دیگری به دلیل کاهش های نادر اما قابل توجه می تواند این واریانس را داشته باشد. اکثر سرمایه گذاران زیان های کوچک مکرر را ترجیح می دهند که تحمل آن آسان تر است.

نظریه پورتفولیو پست مدرن (PMPT) تلاش می‌کند تا نظریه مدرن پورتفولیو را با به حداقل رساندن ریسک نزولی به جای واریانس، بهبود بخشد.

سوالات متداول

تفاوت بین نظریه پورتفولیو مدرن و نظریه پست مدرن پورتفولیو چیست؟

تئوری مدرن پورتفولیو (MPT) یک پیشرفت در سرمایه گذاری شخصی بود. این نشان می‌دهد که یک سرمایه‌گذار محافظه‌کار می‌تواند با انتخاب ترکیبی از سرمایه‌گذاری‌های کم‌ریسک تر، بهتر از انتخاب‌های کم‌ریسک عمل کند. مهمتر از آن، نشان می دهد که گزینه سودآورتر، ریسک کلی اضافه نمی کند. این ویژگی کلیدی تنوع پرتفوی است.

نظریه پورتفولیو پست مدرن (PMPT) با این مفروضات اساسی در تضاد نیست. با این حال، فرمول ارزیابی ریسک در یک سرمایه‌گذاری را تغییر می‌دهد تا آنچه را که توسعه‌دهندگان آن به‌عنوان نقص در نسخه اصلی می‌دانستند، اصلاح کند.

پیروان هر دو نظریه از نرم‌افزاری استفاده می‌کنند که به MPT یا PMPT متکی است تا سبدهایی بسازند که با سطح ریسک مورد نظرشان مطابقت داشته باشد.

مزایای نظریه پورتفولیو مدرن چیست؟

تئوری مدرن پورتفولیو را می توان برای تنوع بخشیدن به یک سبد به منظور به دست آوردن بازده بهتر در کل بدون ریسک بزرگتر استفاده کرد.

یکی دیگر از مزایای تئوری مدرن پورتفولیو (و تنوع) این است که می تواند نوسانات را کاهش دهد. بهترین راه برای انجام این کار، انتخاب دارایی هایی است که همبستگی منفی دارند، مانند خزانه های ایالات متحده و سهام با سرمایه کوچک.

در نهایت، هدف تئوری مدرن پورتفولیو ایجاد کارآمدترین سبد ممکن است.

اهمیت مرز کارآمد در MPT چیست؟

مرز کارآمد سنگ بنای نظریه پورتفولیو مدرن است. این خطی است که ترکیبی از سرمایه‌گذاری‌ها را نشان می‌دهد که بالاترین سطح بازده را برای پایین‌ترین سطح ریسک فراهم می‌کند.

هنگامی که یک سبد در سمت راست مرز کارآمد قرار می گیرد، نسبت به بازده پیش بینی شده خود دارای ریسک بیشتری است. هنگامی که زیر شیب مرز کارآمد قرار می گیرد، سطح بازدهی کمتری نسبت به ریسک ارائه می دهد.